บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการท่องเที่ยว
- ใช้ขาได้ไหม? >> ได้...แต่ไม่มีต้นทุน
การท่องเที่ยวเป็นกิจกรรมที่ต้องมีการเดินทางจากที่อยู่อาศัยประจำไปยังแหล่งท่องเที่ยวเพื่อเยี่ยมชมความงามธรรมชาติและคุณค่าทางวัฒนธรรม จึงต้องอาศัยการขส่งผู้โดยสารเป็นยานพาหนะในการนำไปยังแหล่งท่องเที่ยว
>Logistic - การจัดการ การไหลเวียนของวัตถุดิบ ของข้อมูล ของเงินทุน รวมไปถึงความซับซ้อนของข้อมูลข่าวสาร การสื่อสารการท่องเที่ยวที่เกี่ยวข้องกับระบบเศรษฐกิจ
1.1 ความสัมพันธ์ระหว่างผู้โดยสารกับการท่องเที่ยว
- ทำให้นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางไปยังแหล่งท่องเที่ยวซึ่งเป็นจุดหมายปลายทาง แล้วเดินทางกลับมายังจุดออกเดินทาง
- การให้บริการที่สะดวกสบายในระหว่างการเดินทางท่องเที่ยวแก่นักท่องเที่ยว ได้แก่ ที่พัก อาหาร และความบันเทิง
- ก่อให้เกิดการกระตุ้นให้มีการท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น ช่วยกระตุ้นให้เกิดการท่องเที่ยวด้วยวัตถุประสงค์ต่าง ๆ ความต้องการในการท่องเที่ยวเพิ่มมากขึ้น กระตุ้นให้มีการพัฒนาเส้นทางการคมนาคมขนส่งและยานพาหนะที่สะดวกสบายและทันสมัย
- เป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาการท่องเที่ยว ประสิทธิภาพการขนส่งผู้โดยสารจะส่งเสริมให้อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวมีความเจริญเติบโต เกิดการสร้างงานสร้างอาชีพ ยกระดับมาตรฐานในการดำเนินชีวิต
- เป็นโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญในการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวให้ได้รับการพัฒนา ทำให้แหล่งท่องเที่ยวนั้นเป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยว
- กระตุ้นให้เกิดการพัฒนาขนส่งผู้โดยสาร อุตสาหกรรมท่องเที่ยวเจริญเติบโต นักท่องเที่ยวเดินทางไปท่องเที่ยวมากขึ้น ความต้องการในการใช้บริการขนส่งผู้โดยสารย่อมเพิ่มขึ้นตาม ทำให้เกิดการพัฒนาขนส่งผู้โดยสาร ด้วยความสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย ลดเวลาลดค่าใช้จ่ายแต่ประหยัด
1.2 เครือข่ายการขนส่งผู้โดยสาร
หมายถึง เส้นทางภาคพื้นดิน พื้นน้ำ และบนอากาศที่ยานพาหนะนั้นๆ สามารถใช้สัญจร ซึ่งหมายรวมถึง สถานีรถไฟ หรือสถานีรถทัวร์ ท่าเรือ และท่าอากาศยาน ที่ผู้โดยสารเริ่มต้นการเดินทางท่องเที่ยวหรือจุดหมายปลายทางในการท่องเที่ยว ตลอดจนการโยงใยให้เส้นทางต่าง ๆ เชื่อมต่อกัน เครือข่ายขนส่งผู้โดยสารมีส่วนสนับสนุนอย่างมากในการที่จะทำให้นักท่องเที่ยวเพิ่มหรือลดการเดินทางท่องเที่ยว แหล่งท่องเที่ยวจะต้องมีเครือข่ายการขนส่งผู้โดยสารมากพอและมีคุณภาพได้มาตรฐานในการรองรับนักท่องเที่ยว ถนนจะต้องมีความกว้าง รถบัสสามารถวิ่งรับส่งนักท่องเที่ยวจากท่าอากาศยานได้อย่างสะดวกและปลอดภัย มีป้ายบอกสัญญาณจราจรที่ชัดเจน
สำหรับผู้โดยสารหรือนักท่องเที่ยวที่เดินทาง โดยเรือหรือเครื่องบิน จะต้องแล่นไปตามร่องน้ำหรือเส้นทางที่กำหนดไว้อย่างเฉพาะเจาะจง ซึ่งเป็นเส้นทางที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า จึงต้องมีการจัดระบบเครือข่ายขนส่งและการรักษากฏเกณฑ์ในการเดินเรือหรือการบินอย่างเคร่งครัด
จึงเห็นได้ว่าถนน รางรถไฟ ร่องน้ำและเส้นทางบิน ถือเป็นองค์ประกอบของเครือข่ายการขนส่งผู้โดยสารที่เป็นเครื่องชี้บ่งว่า ผู้โดยสารนักท่องเที่ยวจะได้รับความสะดวกมากน้อยเพียงใดจากการใช้บริการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการเดินทางท่องเที่ยว มีบริการขนส่งผู้โดยสารสาธารณะเข้าถึงจุดหมายปลายทางหรือแหล่งท่องเที่ยวได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย
1.3 ความหมายของการขนส่งผู้โดยสาร
- ความหมายของการขนส่ง
ตามสารานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 ได้ให้ความหมายของการขนส่งไว้ว่า "ขน" หมายถึง การนำเอาของมากๆจากที่หนึ่งไปไว้อีกที่หนึ่ง ส่วน "ส่ง" หมายถึง การยื่นให้ถึงมือ พาไปให้ถึงที่ เมื่อรวมเป็นคำว่า "ขนส่ง" จึงหมายถึงการนำไปและนำมาซึ่งของมากๆ จากที่หนึ่งไปไว้อีกที่หนึ่ง
ตามพระราชบัญญัติการขนส่ง พ.ศ. 2497 มาตรา 4 การขนส่งหมายถึงการลำเลียงหรือเคลื่อนย้ายบุคคลหรือสิ่งของด้วยเครื่องมืออุปกรณ์การขนส่ง ซึ่งอุปกรณ์การขนส่งนี้หมายถึงยานพาหนะที่ใช้ในการขนส่ง รวมทั้งเครื่องทุ่นแรงด้วย
ตามวิชาเศรษฐศาสตร์ได้ให้ความหมายของการขนส่งไว้ว่า การขนส่งเป็นกิจกรรมทางเศรษฐกิจอย่างหนึ่งที่จัดให้มีการเคลื่อนย้ายคน สัตว์ และสิ่งของจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง
จากความหมายดังกล่าว พอสรุปได้ว่า การขนส่ง หมายถึง การจัดให้มีการเคลื่อนย้าย บุคคล สัตว์ หรือสิ่งของด้วยอุปกรณ์การขนส่งจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งตามความประสงค์ของมนุษย์ ถ้าเป็นการขนส่งคนเรียกว่าการขนส่งผู้โดยสาร แต่ ถ้าเป็นการขนส่งสัตว์หรือสิ่งของก็เรียกว่าการขนส่งสินค้า
- ความหมายของการขนส่งผู้โดยสาร
หมายถึงการจัดให้มีการเคลื่อนย้ายบุคคลด้วยเครื่องมืออุปกรณ์การขนส่งจากที่แห่งหนึ่งไปยังอีกแห่งหนึ่งตามความประสงค์ของบุคคลนั้น ๆ การขนส่งผู้โดยสารจะต้องประกอบไปด้วยลักษณะสำคัญอยู่ 3 ประการคือ
- เป็นกิจกรรมที่ต้องต้องมีการเคลื่อนย้ายบุคคลจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง
- เป็นการเคลื่อนย้ายที่ต้องกระทำด้วยอุปกรณ์การขนส่ง ก็คือยานพาหนะที่ใช้ในการขนส่งนั่นเอง
- เป็นการเคลื่อนย้ายที่ต้องเป็นไปตามความประสงค์ของบุคคลผู้ที่ต้องการขนส่ง
1.4 หน้าที่ของการขนส่งผู้โดยสาร
ทำหน้าที่ผลิตบริการเพื่อบำบัดความต้องการของมนุษย์ในการเดินทางจากที่หนึ่งไปยังที่อีกแห่งหนึ่งให้เกิดอรรถประโยชน์ด้านเวลาและสถานที่ การขนส่งผู้โดยสารไม่ได้ทำให้ผู้โดยสารที่ขนย้ายเกิดคุณค่าหรืออรรถประโยชน์ อาจมีอาการเมารถ เมาเรือ หรือเมาเครื่องบิน หรืออาจเกิดอาการปวดเมื่อยขึ้นในระหว่างการเดินทาง การขนส่งผู้โดยสารทำหน้าที่เหมือนสะพานเชื่อมการเดินทางของบุคคลจากที่แห่งหนึ่งไปยังที่อีกแห่งหนึ่งตามความประสงค์ของผู้เดินทาง
1.5 ความสำคัญของการขนส่งผู้โดยสาร
การขนส่งผู้โดยสารมีความสำคัญต่อการพัฒนาประเทศ การขนส่งเป็นปัจจัยขั้นพื้นฐาน อันเป็นรากฐานสำคัญในการพัฒนาประเทศ เช่น
ด้านเศรษฐกิจ
- ทำให้นักธุรกิจสมารถเดินทางติดต่อค้าขายกันได้ทั้งภายในประเทศและระหว่างประเทศ มีการจัดงานมหกรรมแสดงสินค้านานาชาติ ทำให้เกิดการค้าขายกันขึ้น
- ทำรายได้ให้กับประเทศอย่างมหาศาล จากการมีผู้นิยมท่องเที่ยวมากขึ้น การขนส่งผู้โดยสารจะขนส่งนักท่องเที่ยวไปยังแหล่งท่องเที่ยวที่ต้องการ ซึ่งการท่องเที่ยวนี้ทำให้เกิดรายได้อื่น ๆติดตามมาด้วย
- ช่วยลดปัญหาการว่างงาน เนื่องจากการขนส่งผู้โดยสารทำการเคลื้อนย้ายแรงงานที่ว่างงานจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง
- ทำให้เกิดการร่วมมือทางเศรษฐกิจและการลงทุน การขนส่งผู้โดยสารช่วยการลงทุนทั้งทางตรงและทางอ้อม การลงทุนทางตรงนั้นการขนส่งผู้โดยสารก็เป็นกิจการหรือธุรกิจหนึ่งที่ต้องมีการลงทุน ขณะเดียวกันก็อาจขนย้ายนักธุรกิจต่างชาติเข้าลงทุนในประเทศอันเป็นการลงทุนทางอ้อม ก่อให้เกิดความร่วมมือในการลงทุนร่วมกันระหว่างการขนส่งผู้โดยสารถายในประเทศกับต่างประเทศ
- ช่วยดุลการชำระเงินของประเทศ การขนส่งผู้โดยสารทางอากาศที่นำนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศ จะได้ค่าโดยสารเป็นเงินตราต่างประเทศเข้ามาในประเทศ
ด้านสังคม
- ช่วยขยายตัวเมือง
- ช่วยลดการแบ่งแยกของสังคม ระหว่างชนบทกับเมืองหลวง
- ช่วยให้มาตรฐานการศึกษาดีขึ้น
- ช่วยให้มาตรฐานการครองชีพดีขึ้น
- ช่วยให้เกิดการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม
การเมืองและการทหาร
- ช่วยให้เกิดความสามัคคี
- ก่อให้เกิดความภาคภูมิใจในชาติ
- ช่วยให้การปกครองประเทศเป็นไปด้วยดีช่วยให้ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศดีขึ้น
- ช่วยสนับสนุนป้องกันประเทศและความมั่นคงของประเทศ ช่วยส่งกำลังทหารไปปราบปรามศัตรูของชาติ
เพราะเหตุนี้ การขนส่งผู้โดยสารเปรียบเสมือนกุญแจดอกสำคัญที่จะเปิดทางให้ประเทศชาติบรรลุถึงการพัฒนาและความมั่งคั่ง
1.6 ปัญหาการขนส่งผู้โดยสาร
- ปัญหาอากาศเป็นพิษ อุปกรณ์การขนส่งแทบทุกประเภทที่ใช้เครื่องยนต์ชนิดสันดาปภายในจักรกล การสันดาปภายในนี้จะต้องใช้เชื้อเพลิงแก๊สโซลีนที่ก่อให้เกิดภาวะอากาศเป็นพิษ โดยเฉพาะสารตะกั่ว แก๊สคาร์บอนมอนน๊อกไซด์ แก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์
- ปัญหาน้ำเป็นพิษ คือการที่น้ำมันรั่วไหล ทำให้น้ำเป็นพิษ แต่ปัญหาน้ำเป็นพิษสามารถควบคุมได้ ถ้าหากมีการป้องกันและมีความระมัดระวังเพียงพอ
- ปัญหาเสียงรบกวน อุปกรณ์การขนส่งทำให้เกิดเสียงดัง ทำให้ชุมชนที่อยู่ใกล้สนามบินหรือใกล้สถานีขนส่งหรือใกล้ถนนย่อมประสบกับเสียงอึกทึกต่างๆ ซึ่งปัญหาของเสียงรบกวนเป็นปัญหาที่แก้ไขได้ยาก และจะประสบความสำเร็จหรือไม่นั้นยังไม่มีใครกล้ายืนยัน
- ปัญหาการจราจรติดขัด ปัญหาการจราจรติดขัดนั้นมักเกิดขึ้นจากขนาดของผังเมือง ปริมาณของอุปกรณ์การขนส่ง และลักษณะของอุปนิสัยอุปกรณ์การขนส่ง
- ปัญหาอุบัติเหตุ เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่คาดฝัน อันเนื่องมาจากการขาดความระมัดระวังและขาดความรอบรู้หรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ซึ่งสาเหตุของอุบัติเหตุอาจเกิดจากสภาพการขนส่ง สภาพสิ่งแวดล้อม และผู้ขับขี่ยานพาหนะเอง
- ปัญหาการลงทุน ต้องใช้เงินเป็นจำนวนมาก ในการจัดหายานพาหนะและสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับการบริการผู้โดยสาร
1.7 การให้บริการขนส่งผู้โดยสารในตัวเมือง
ซึ่งการเดินทางของมนุษย์มีลักษณะที่สำคัญอยู่ 3 รูปแบบคือ
· การให้บริการขนส่งผู้โดยสารในตัวเมือง หมายถึงความพยายามที่จะจัดการขนส่งผู้โดยสารภายในบริเวณชุมชน ซึ่งอาจเป็นเทศบาลเมืองต่างๆหรือเมืองหลวงก็ได้ เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการทางเศรษฐกิจและสังคม การขนส่งผู้โดยสารในตัวเมืองอาจแบ่งออกเป็น 3 รูปแบบย่อยคือ การขนส่งผู้โดยสารจากในเมืองไปนอกเมือง และการขนส่งผู้โดยสารจากนอกเมืองเข้าสู่ในเมือง จึงต้องมีการสำรวจผู้โดยสาร ซึ่งเป็นการหาข้อมูลเกี่ยวกับผู้โดยสารว่าขึ้นรถโดยสารสายไหน ในเวลาใด ต่อรถที่ไหน เพื่อนำข้อมูลที่สำรวจได้มาจัดเส้นทาง ตารางเดินรถและจำนวนรถให้เหมาะสม ในการสำรวจผู้โดยสารนั้นเราถือว่าผู้โดยสาร 1 คนขึ้นรถโดยสารแล้วลง 1 ครั้งเรียกว่า 1 Passenger Trip ซึ่งอาจมีการใช้ขนส่งผู้โดยสารระบบมวลชน ช่วยให้สามารถขนส่งผู้โดยสารได้มากๆและเดินทางไปได้รวดเร็ว เช่นรถไฟใต้ดิน รถรางไฟฟ้า รถไฟรางเดียว
· การขนส่งผู้โดยสารระหว่างประเทศ หมายถึงความพยายามที่จะจัดการขนส่งผู้โดยสารระหว่างประเทศต่างๆให้มีประสิทธิภาพ มีบทบาทมากที่สุดถึงประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์ของผู้โดยสาร รองลงมาก็คือการขนส่งผู้โดยสารทางเรือ ส่วนการขนส่งผู้โดยสารระหว่างประเทศด้วยรถยนต์และรถไฟมีบทบาทน้อย
1.8 ประเภทของการขนส่งผู้โดยสาร
การขนส่งผู้โดยสารสามารถแบ่งได้เป็น 4 ประเภทใหญ่ ๆ คือ
· การขนส่งผู้โดยสารด้วยรถยนต์
· การขนส่งผู้โดยสารด้วยรถไฟ
· การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือ
· การขนส่งผู้โดยสารด้วยเครื่องบิน
นอกจากนี้ยังมีการขนส่งแบบอื่นอีก เช่น คานหาบ การขนส่งผู้โดยสารด้วยกระเช้าไฟฟ้า การขนส่งผู้โดยสารด้วยรถไฟใต้ดิน การขนส่งด้วยโฮเวอร์คร๊าฟ
สรุป
การขนส่งผู้โดยสารทำให้นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางไปยังแหล่งท่องเที่ยวตามต้องการ ทำให้นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางไปแหล่งท่องเที่ยวได้อย่างสะดวกสบาย ช่วยกระตุ้นให้มีการท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น เป็นตัวแปรสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและแหล่งท่องเที่ยว ซึ่งการขนส่งผู้โดยสารจะมีเครือข่ายทั้งทางบก ทางน้ำ และทางอากาศ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น